Listeria - de feiten op een rijtje

Er zijn verschillende soorten Listeria, maar alleen Listeria monocytogenes is geassocieerd met de menselijke voedselinfectie listeriose. Mensen krijgen meestal listeriose door het eten van besmet kant-en-klaar voedsel zoals salades, rauwe groenten en fruit, sandwiches, vleeswaren, gerookte vis, gekookte schaaldieren, sushi, rauwe melk, ongepasteuriseerde kaas en ijs.

Hoewel infecties zeer zeldzaam zijn, is listeriose een van de ernstigste voedseloverdraagbare ziekten die mensen kunnen oplopen. Zwangere vrouwen, pasgeborenen, oudere volwassenen en mensen met een verminderde gezondheid zijn bijzonder kwetsbaar voor infecties. De symptomen variëren van milde griepachtige aandoeningen tot ernstige bloedvergiftiging en meningitis.

Elk jaar krijgen ongeveer 2.200 mensen in Europa en 1.600 mensen in de Verenigde Staten listeriose. De meeste mensen worden opgenomen in het ziekenhuis, één op de vijf (20 procent) van de geïnfecteerden sterft. Hierdoor is de controle van Listeria in kant-en-klare levensmiddelen en in voedingsmiddelen die bedoeld zijn voor consumptie door baby’s en mensen met een verminderde gezondheid strikt wettelijk verplicht, zowel in Europa als in de VS.

Wanneer maak je je zorgen over Listeria?

Omdat Listeria veel voorkomt in het milieu en voorkomt in de grond, het water, dierlijke ingewanden en op rauw voedsel, kunnen de bacteriën gemakkelijk in voedselproductie-installaties terechtkomen en verspreid worden.

Listeria kan ook een biofilm vormen die ze helpt te hechten aan het oppervlak van vloeren, riolering en apparatuur – waardoor ze moeilijker te verwijderen zijn tijdens het reinigen, en deze film beschermt ze tegen droogte, hitte en standaard reinigings- en desinfectie chemicaliën. De Biofilm van Listeria is vaak de bron van kruisbesmetting tussen voedselproducten.

Bovendien kan Listeria groeien in koude omgevingen en vriestemperaturen overleven. Deze klimaatbeheersing wordt vaak gebruikt om microbiële groei te beheersen, maar voor Listeria dienen ze alleen om de groei van concurrenten te beperken. Dit betekent dat gekoelde en diepvriesproducten nog steeds gevaar lopen!

De meeste kant-en-klare voedselverwerkingsomgevingen worden gekoeld en in die ruimten zijn de voedingsstoffen en vocht die nodig zijn voor de groei van Listeria ruimschoots aanwezig. Er is dus een goede reden om bezorgd te zijn over besmetting met Listeria als u kant-en-klare, gekoelde levensmiddelen produceert.

Op welke plaatsen vinden we listeria vaak terug in de voedingsmiddelenindustrie

Vloeren:

 

Vloeren die zijn gemaakt van ongeschikte materialen of die slecht zijn geïnstalleerd, kunnen leiden tot plassen met statisch water, plaatsen waar water zich verzameld of zelfs waterabsorptie in de vloer. Slecht geconstrueerde of slecht afgesloten voegen van muren ten opzicht van de vloer of van afvoer naar vloer leiden vaak tot vastlopen van water, evenals slecht onderhouden en beschadigde vloeren met scheuren, gaten of openingen. Al deze situaties kunnen leiden tot kolonisatie van Listeria. Daarom is de juiste selectie, installatie en onderhoud van uw productievloer erg belangrijk met betrekking tot Listeria-controle.

Om de ontwikkeling van Listeria tot een minimum te beperken, moeten vloeren zo droog mogelijk worden gehouden. Waterverbruik voor reiniging en verwerking moet tot een minimum worden beperkt en zo beperkt mogelijk zijn. Het gebruik van microvezel kan hier heel erg aan bijdragen. Waterlekkage moet onmiddellijk worden verwijderd (door middel van een vloertrekker of waterzuiger) en lekken moeten zo snel mogelijk worden verholpen. De vloeren moeten aflopen in de richting van uw drainage om het verwijderen van water te vergemakkelijken en het ontstaan van plassen van stilstaand water te voorkomen.

Om te voorkomen dat Listeria-besmetting zich verspreidt tussen verschillende hoogrisicogebieden, moeten deze gebieden fysiek worden gescheiden van gebieden met een laag risico om water, aerosolen en de verplaatsing van mensen en apparatuur te beperken. In veel gevallen worden deze gebieden gescheiden door een hygiënesluis met een schoenborstelmachine, wanneer dit niet mogelijk is kan een desinfectiemat een oplossing bieden.

Putten:

Als Listeria in uw voedselproductie faciliteit aanwezig is, zal het hoogstwaarschijnlijk in uw riool/afvoeren worden aangetroffen. De reden hiervoor is dat afvoerputten fungeren als verzamelplaatsen voor het grootste deel van het met Listeria verontreinigde water op het terrein. De voedingsstoffen en de vochtigheid die nodig zijn om de Listeria te laten groeien zorgen er vervolgens voor dat deze prima gedijt in de afvoer.

Hoewel het reinigen van putten en afvoeren vaak een onplezierige en complexe taak is, is het van cruciaal belang voor Listeria-controle. Vuile riolen en afvoeren kunnen een bron van Listeria-besmetting zijn, en overstroomde riolen kunnen listeria verspreiden via plassen van verontreinigd water op de vloer. Afvoeren moeten (indien mogelijk) alleen tijdens de productiestilstand worden gereinigd en u moet de inwerktijd van uw reinigingsmiddelen in acht nemen zodat deze goed hun werk kunnen doen voordat de putten nagespoeld en gedesinfecteerd worden met een desinfectiemiddel dat geschikt is om in contact te komen met oppervlakken die met voedingsmiddelen in aanraking komen.

Hoe Listeria-besmetting van vloeren en afvoeren te voorkomen

Listeria kan worden overgedragen van besmette vloeren en afvoerputten naar andere gedeelte van de productieruimten, en zelfs naar het products zelf, op een aantal verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan schoenzolen, productieonderdelen, wielen van karretjes en zelfs borstels, bezems en andere schoonmaakmaterialen.

De beste manier om Listeria te voorkomen op de vloeren en in de putten is om ze regelmatig te reinigen en te desinfecteren. Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met het feit dat de reiniging die uitgevoerd wordt zo min mogelijk besmetting veroorzaakt in de omgeving eromheen. Het gebruik van hogedrukreinigers en schrobmachines verhoogt de kans op de verspreiding van listeria. Het gebruik van deze machines kan ervoor zorgen dat listeria middels de luchtverplaatsing op de machines, onderdelen en andere oppervlakten verspreid wordt. Gebruik in plaats daarvan speciale handmatige reinigingsmaterialen met kleurcode voor vloer- en afvoerreiniging. Gereedschappen die worden gebruikt om vloeren te reinigen, moeten een andere kleur hebben dan die voor het reinigen van afvoeren en die voor het reinigen van oppervlakken met voedselcontact.

 

2. Productieapparatuur

Net als vloeren en afvoeren, kunnen moeilijk schoon te maken plaatsen op en in voedselverwerkingsapparatuur waterophoping en verontreiniging mogelijk maken, wat vervolgens kan leiden tot kolonisatie en groei van Listeria.

Om het risico te minimaliseren, is het van essentieel belang om hygiënisch ontworpen verwerkingsapparatuur te gebruiken, die eenvoudig schoon te maken is en gemaakt is van geschikte materialen die geschikt zijn om in aanraking te komen met voedingsmiddelen. De frequentie van reiniging en desinfectie moet gebaseerd zijn op risicobeoordeling, maar voor apparatuur die wordt gebruikt voor het verwerken van gekoeld kant-en-klaar voedsel, moet dit waarschijnlijk minstens één keer per dag zijn.

Dagelijkse reiniging moet worden aangevuld met regelmatige stripdowns en diepe reiniging om ervoor te zorgen dat gebieden die moeilijk te bereiken zijn tijdens de dagelijkse reiniging worden gecontroleerd. Nogmaals, de frequentie van diepe reiniging moet gebaseerd zijn op risicobeoordeling.

Houd tijdens het reinigen en desinfecteren rekening met moeilijk te bereiken plaatsen op de apparatuur. Dit zijn de gebieden waar Listeria aanwezig kan zijn, vooral als een gebied lang nat blijft. Een aantal voorbeeld van dit soort plekken zijn.

  • Slecht drogen open frames
  • Hoeken en gaten
  • Holle rollerbanen
  • Slechte lasnaden
  • Holle ruimten in snijmachines
  • Holle ruimten onder kappen en afdichtingen

 

3. Schoonmaakmaterialen

Geloof het of niet! Schoonmaakmaterialen kunnen een gigantische bron van listeria besmetting zijn. Een onderzoek van de Campden BRI uit 1990 heeft aangetoond dat 47% van het schoonmaakmateriaal positief getest zijn op listeria.

Om listeria op het gebied van schoonmaakgereedschappen te voorkomen zijn twee dingen van cruciaal belang:

  • Een hygiënisch design
  • Een juist onderhoud van de schoonmaak tools.

Uw reinigingsgereedschappen moeten een hygiënisch goed ontwerp hebben en daarnaast moeten ze eenvoudig te reinigen zijn dit voorkomt namelijk microbiologisch groei van Listeria. Een hygiënisch ontwerp omvat de volgende eigenschappen:

  • Een gladde constructie
  • Constructie uit één stuk
  • Eenvoudig demontage
  • Geen spleten, kieren, naden en randen.

Naast het gebruik van hygiënisch ontworpen schoonmaakmaterialen van Vikan, is het erg belangrijk om uw reinigingsgereedschappen op de juiste manier te onderhouden. Alle gereedschappen moeten na gebruik regelmatig worden vervangen, gereinigd en / of gedesinfecteerd en op de juiste manier worden bewaard op geschikte ophangrekjes of schaduwborden. Het is ook essentieel om tools met kleurcodering te gebruiken om materialen te scheiden dat wordt gebruikt om vloeren te reinigen en bijvoorbeeld van andere materialen die worden gebruikt om snijmachines te reinigen.

4. Koelers, diepvriezers en luchtbehandelingssystemen

Zoals hierboven vermeld, kan Listeria overleven bij zeer lage temperaturen – zelfs bij -5 ° C. Koelers en diepvriezers zijn koud en nat, en daarnaast is er nog een andere zeer belangrijke bijkomstigheid. Listeria heeft minder concurrentie van andere micro-organismen in deze omgevingen, waardoor vrij spel heeft zich hier te ontwikkelen.

Het is essentieel om de verdampingsplaten en ventilatoren in koel- en vriescombinaties te allen tijde schoon en gedesinfecteerd te houden. Condensaat van koelsystemen moet naar afvoerleidingen of naar lekbakken worden geleid, die regelmatig moeten worden geleegd, schoongemaakt en gedesinfecteerd. Vervoer producten nooit onder een koel- of vriessysteem door.

In veel luchtbehandelingssystemen zijn er ook verdampers die moeten worden schoongemaakt. Bovendien is het van cruciaal belang om condensatie – en daaropvolgende wateropbouw – in uw luchtbehandelingssystemen te voorkomen.