De belangrijkste onderdelen voor het waarborgen van de voedselveiligheid – en het kwaliteitsprogramma – binnen de voedingsmiddelenindustrie zijn het reinigen en desinfecteren van schoonmaakartikelen. Een consequent en correct onderhoud van schoonmaakartikelen als borstels, bezems, vloertrekkers en stelen, is essentieel om het risico op kruisbesmetting van allergenen, bacteriën en foreignbody contaminatie te minimaliseren. Daarnaast draagt het onderhouden van uw schoonmaakartikelen ook bij aan de gestelde wettelijke eisen en de criteria van auditerende instanties als HACCP en BRC.

Het onderhoudsproces van borstels en veegmaterialen biedt daarnaast nog veel meer voordelen zoals:

• Het verbetert de effectiviteit en efficiency van de reiniging, waardoor de stilstandtijd die ingepland is voor reiniging wellicht verkort kan worden.
• Het verhoogt de voedselveiligheid.
• Het verhoogt de kwaliteit en de shelf-life (houdbaarheid) van uw schoonmaakartikelen.
• Het vermindert afval.
• Het vermindert de kans op terugroepacties van producten.
• Het beschermt en verbetert de reputatie van uw bedrijf.
• Het vermindert het risico op schadeclaims of vervolging.
• Het is een kans om kostenbesparing realiseren (mits goed uitgevoerd).

Het grote belang van het goed onderhouden/reinigen van schoonmaakgereedschappen wordt erkend door de Global Food Safety Initiative (GFSI). Dit komt naar voren in de door de GFSI goedgekeurde food safety keurmerken BRC & FSSC die speciaal een hoofdstuk hebben gewijd aan het onderhouden van borstelmaterialen.

BRC:

Schoonmaakmaterialen zullen:

• Hygiënisch en doelmatig ontworpen zijn.
• Herkenbaar zijn voor hun gebruiksdoel (bijvoorbeeld m.b.v. kleurcodering).
• Gereinigd en opgeslagen worden op een hygiënische manier, zodat besmetting voorkomen kan worden.
• In high-care gebieden visueel zichtbaar worden toegewezen aan de ruimtes waarin deze ook moeten blijven.

FSSC22000 voegt hier onder andere nog aan toe dat :

• Een preventief onderhoudsprogramma in gebruik moet zijn.

* De bovengenoemde punten zijn uiteraard een kleine greep uit het totale overzicht van richtlijnen.

Schoonmaakmaterialen worden veelal gebruikt op verschillende oppervlakken en in diverse gebieden, waardoor zij veel vervuiling (en daardoor ook bacteriën) kunnen verzamelen. Zodra deze bacterien zijn opgenomen door borstels of bezems, kunnen ze deze uiteraard ook verspreiden. Bij veel food professionals ontstaat de misvatting dat alle bacteriën wel gedood zullen zijn tijdens het reinigingsproces. Dit is zeker niet het geval! Onderzoek van Campden BRI heeft uitgewezen dat 47% van al het geteste schoonmaakgereedschap positief getest werd op de Listeria Monocytogenes (een bacterie die voedselinfecties kan veroorzaken). Daarnaast wijst dit onderzoek uit dat schoonmaakartikelen een gigantische bron van besmetting kunnen zijn. Extra reden dus om hier attent op te zijn!

Om het risico op besmetting te minimaliseren, moeten deze op een effectieve manier worden gereinigd en gedesinfecteerd. Houd hierbij rekening met de volgende punten:

• Protocollen, reinigings- en desinfectiemethoden moeten worden ontwikkeld en gevalideerd zijn voor schoonmaakmaterialen gebaseerd op een risico inventarisatie.
• Het reinigen en desinfecteren van schoonmaakmaterialen moet onderhevig zijn aan een schema met in achtneming van frequentie. Daarnaast moet dit schema zijn gebaseerd op een risico inventarisatie.
• De reiniging en desinfectie moeten worden geregistreerd. Deze documentatie moet worden bewaard, zodat deze ondersteuning kan bieden tijdens een (eventuele) controle.

De manier van reiniging en desinfectie hangt af van een aantal zaken, zoals:

• Wat wordt er gereinigd en met welke oppervlakten komen deze materialen in aanraking? Denk hierbij aan omgevingsonderdelen, of oppervlakken die in contact komen met voedsel.
• Het type vervuiling (micro-organismen, allergenen, foreignbodies, product residu, etc.).
• Het risico-level van het voedsel wat wordt geproduceerd.
• Het type voeding wat wordt geproduceerd.
• Het type klant (kinderen, bejaarden, mensen met een allergie of een zwakke weerstand).

Schoonmaakmaterialen kunnen dus een bron van (microbiologische) vervuiling zijn, omdat ze vele oppervlakken aanraken. Om verspreiding te voorkomen binnen de voedingsmiddelenindustrie, moet u deze dus regelmatig en goed reinigen. Wilt u meer informatie rondom dit onderhouds- en reinigingsproces? Download dan hier de (gratis) Vikan Whitepaper omtrent het onderhouden van uw borstels.